Vua Bóng Đá Pelé Huyền Thoại Bất Tử Của Bóng Đá Thế Giới

Trong thế giới bóng đá, nơi những vì sao vụt sáng rồi lại tắt, có một cái tên mãi mãi trường tồn, trở thành biểu tượng vĩnh cửu của môn thể thao vua – Pelé. Tên khai sinh là Edson Arantes do Nascimento, nhưng cả thế giới biết đến ông qua biệt danh trìu mến và đầy quyền lực: “Vua bóng đá”. Ông không chỉ là một cầu thủ xuất sắc, mà còn là một huyền thoại, một nguồn cảm hứng bất tận cho hàng triệu người yêu bóng đá trên khắp hành tinh. Bài viết này sẽ đưa bạn vào hành trình phi thường của Pelé, từ cậu bé nghèo khó ở Brazil đến vị thế độc tôn trong lịch sử bóng đá, khám phá sự nghiệp lẫy lừng, phong cách chơi bóng độc đáo và di sản bất tử mà ông để lại. Hãy cùng SPORTSGOOD vén màn bí mật đằng sau thành công của Edson Arantes do Nascimento và lý giải vì sao ông xứng đáng với danh xưng “Vua bóng đá”.

Tuổi Thơ Nghèo Khó và Những Bước Chân Đầu Tiên Trên Con Đường Huyền Thoại

Trước khi trở thành Pelé – biểu tượng toàn cầu, ông là Edson Arantes do Nascimento, một cậu bé lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn nhưng sớm bộc lộ tình yêu mãnh liệt với trái bóng tròn. Chính những năm tháng tuổi thơ này đã tôi luyện nên ý chí và đặt nền móng cho một sự nghiệp phi thường.

Edson Arantes do Nascimento – Cái Tên Ít Người Biết Đến

Pelé chào đời ngày 23 tháng 10 năm 1940 tại Três Corações, một thị trấn nhỏ thuộc bang Minas Gerais, Brazil. Ông là con trai cả của ông João Ramos do Nascimento, một cầu thủ bóng đá được biết đến với biệt danh Dondinho, và bà Celeste Arantes. Cái tên Edson được cha mẹ ông đặt theo tên nhà phát minh vĩ đại người Mỹ Thomas Edison, với mong muốn con trai mình cũng sẽ làm nên những điều phi thường. Tuy nhiên, do một lỗi nhỏ trong giấy khai sinh, chữ “i” đã bị bỏ đi, và cái tên “Edson” gắn liền với ông từ đó.

Trong gia đình, cậu bé Edson được gọi bằng cái tên thân mật là “Dico”. Biệt danh “Pelé” xuất hiện sau này, trong những ngày ông còn đi học. Theo lời kể của chính huyền thoại, biệt danh này bắt nguồn từ việc ông phát âm sai tên của Bilé, thủ môn CLB Vasco da Gama mà ông yêu thích. Ban đầu, ông không hề thích cái tên này, thậm chí còn cảm thấy khó chịu khi bạn bè trêu chọc. Càng giải thích, ông lại càng bị gọi nhiều hơn. Ít ai ngờ rằng, cái tên ngẫu nhiên, không mang ý nghĩa đặc biệt nào trong tiếng Bồ Đào Nha (dù trong tiếng Hebrew có nghĩa là “phép lạ”), lại trở thành một thương hiệu toàn cầu, gắn liền với cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại. Có lẽ, đó cũng là một phần định mệnh trong hành trình trở thành huyền thoại của ông.

Niềm Đam Mê Cháy Bỏng Với Trái Bóng Tròn Giữa Hoàn Cảnh Khó Khăn

Tuổi thơ của Pelé gắn liền với sự nghèo khó tại Bauru, bang São Paulo. Gia đình ông phải vật lộn để kiếm sống, và bản thân cậu bé Edson cũng sớm phải phụ giúp gia đình bằng công việc phục vụ trong các quán trà. Hoàn cảnh khó khăn không thể dập tắt niềm đam mê bóng đá cháy bỏng trong ông. Chính người cha Dondinho là người thầy đầu tiên, truyền dạy cho ông những kỹ năng cơ bản.

Tuy nhiên, việc sở hữu một quả bóng đá thực thụ là điều xa xỉ. Pelé và đám bạn thường phải chơi bóng bằng những “quả bóng” tự chế từ những chiếc tất cũ nhồi đầy giấy báo hoặc giẻ vụn, buộc chặt lại. Đôi khi, họ chơi với quả bưởi. Chính những trận đấu đường phố với những “quả bóng” kỳ lạ ấy đã giúp Pelé rèn luyện kỹ năng kiểm soát bóng phi thường và sự ứng biến tài tình trong không gian hẹp. Như chính ông từng chia sẻ: “Chơi bóng bằng chân trần trên đường phố với quả bóng làm từ tất giúp bạn kiểm soát bóng tốt hơn nhiều. Đó là một cảm giác khác biệt”. Niềm đam mê mãnh liệt đã giúp ông vượt qua mọi thiếu thốn, biến đường phố thành sân khấu đầu tiên cho những màn trình diễn kỹ thuật đầy ngẫu hứng.

Khám Phá Tài Năng và Bước Ngoặt Định Mệnh

Dù không có điều kiện tập luyện bài bản, tài năng thiên bẩm của Pelé sớm được bộc lộ qua các đội bóng nghiệp dư mà ông tham gia như Sete de Setembro, Canto do Rio, São Paulinho, và Amériquinha. Bước ngoặt đến khi ông gia nhập đội trẻ Bauru Athletic Club, dưới sự dẫn dắt của Waldemar de Brito, một cựu tuyển thủ quốc gia Brazil. Chính de Brito đã nhìn thấy tiềm năng phi thường ở cậu bé Edson. Dưới sự dìu dắt của ông, Pelé cùng đồng đội đã giành ba chức vô địch trẻ liên tiếp của bang São Paulo từ năm 1954 đến 1956.

Không chỉ tỏa sáng trên sân cỏ 11 người, Pelé còn là một “ông vua” của bóng đá trong nhà (futsal) ở địa phương. Ông cùng đội Radium thống trị các giải đấu futsal. Pelé thừa nhận rằng futsal đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng của mình. Ông nói: “Futsal đòi hỏi bạn phải suy nghĩ và phản xạ nhanh hơn nhiều. Không gian hẹp và tốc độ trận đấu cao buộc bạn phải đưa ra quyết định tức thì. Nó giúp tôi rất nhiều khi chuyển sang sân cỏ lớn”. Việc được thi đấu futsal cùng người lớn khi mới 14 tuổi cũng giúp ông trưởng thành và tự tin hơn. Trong một giải đấu, dù ban đầu bị cho là quá trẻ, Pelé đã kết thúc với tư cách vua phá lưới. “Điều đó mang lại cho tôi sự tự tin cực lớn,” Pelé nhớ lại, “Tôi biết rằng sau đó, tôi sẽ không còn sợ hãi bất cứ điều gì nữa.”

Nhận thấy tài năng của cậu học trò vượt xa tầm vóc của Bauru, Waldemar de Brito đã đưa ra một quyết định mang tính lịch sử. Ông đưa Pelé đến Santos, một thành phố cảng sầm uất, để thử việc tại câu lạc bộ danh tiếng Santos FC. Trước ban lãnh đạo đội bóng, de Brito đã tự tin tuyên bố: “Cậu bé 15 tuổi này sẽ là cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới.” Lời tiên tri ấy đã khởi đầu cho một chương mới huy hoàng trong lịch sử bóng đá.

Santos FC – Nơi Huyền Thoại Bắt Đầu Tỏa Sáng (1956–1974)

Năm 1956, cánh cửa đến với bóng đá chuyên nghiệp rộng mở với Pelé khi ông đặt chân đến Santos FC. Đây chính là bệ phóng đưa tên tuổi ông vút bay, trở thành một huyền thoại không chỉ của câu lạc bộ, của Brazil mà còn của toàn thế giới. Gần hai thập kỷ khoác áo trắng của Santos là một kỷ nguyên vàng son với vô số bàn thắng và danh hiệu.

Ra Mắt Ấn Tượng và Khẳng Định Vị Thế Ngôi Sao Trẻ

Lời giới thiệu đầy quả quyết của Waldemar de Brito không phải là vô căn cứ. Pelé nhanh chóng gây ấn tượng mạnh với huấn luyện viên Lula của Santos trong buổi thử việc tại sân Estádio Vila Belmiro. Kỹ thuật điêu luyện, tốc độ kinh hoàng và khả năng săn bàn bẩm sinh của chàng trai trẻ đã thuyết phục hoàn toàn ban lãnh đạo. Hợp đồng chuyên nghiệp được ký kết vào tháng 6 năm 1956, khi Pelé mới 15 tuổi. Truyền thông địa phương bắt đầu rầm rộ đưa tin về một “siêu sao tương lai”.

Pelé không mất nhiều thời gian để chứng minh giá trị. Ngày 7 tháng 9 năm 1956, ông có trận ra mắt đội một trong trận giao hữu gặp Corinthians Santo Andre. Ngay lập tức, Pelé để lại dấu ấn với một màn trình diễn xuất sắc và ghi bàn thắng đầu tiên trong chiến thắng 7-1 của Santos. Đó là phát súng lệnh cho một sự nghiệp ghi bàn vô tiền khoáng hậu.

Bước vào mùa giải 1957, Pelé chiếm được vị trí chính thức trong đội hình. Ở tuổi 16, ông trở thành vua phá lưới của giải đấu cấp bang (Campeonato Paulista). Tài năng phi thường của Pelé nhanh chóng vượt ra khỏi biên giới câu lạc bộ. Chỉ 10 tháng sau khi ký hợp đồng chuyên nghiệp, ông được triệu tập vào đội tuyển quốc gia Brazil – một sự công nhận đáng kinh ngạc cho một cầu thủ trẻ tuổi như vậy.

Kỷ Nguyên Vàng Son và Danh Hiệu “Báu Vật Quốc Gia”

Danh hiệu lớn đầu tiên của Pelé cùng Santos đến vào năm 1958 khi họ vô địch Campeonato Paulista. Pelé không chỉ nâng cúp mà còn thiết lập một kỷ lục ghi bàn khó tin: 58 bàn thắng trong một mùa giải – kỷ lục vẫn đứng vững cho đến ngày nay. Một năm sau, ông góp công lớn giúp Santos lần đầu tiên vô địch Torneio Rio-São Paulo (giải đấu liên bang giữa các đội mạnh nhất Rio de Janeiro và São Paulo) sau chiến thắng 3-0 trước Vasco da Gama.

Sự xuất sắc của Pelé, đặc biệt là sau màn trình diễn chói sáng tại World Cup 1958 và 1962, đã thu hút sự chú ý của các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu. Real Madrid, Juventus, Manchester United,… đều trải thảm đỏ mời gọi ông với những bản hợp đồng béo bở. Tuy nhiên, chính phủ Brazil, dưới thời Tổng thống Jânio Quadros, nhận thức rõ giá trị của Pelé không chỉ trên sân cỏ mà còn là biểu tượng quốc gia. Năm 1961, Pelé được tuyên bố là “báu vật quốc gia chính thức”, một động thái pháp lý nhằm ngăn chặn việc ông chuyển ra nước ngoài thi đấu. Quyết định này giữ chân Pelé ở lại Santos, tiếp tục cống hiến và xây dựng nên một đế chế bóng đá tại đây.

Những năm 1960 là thời kỳ hoàng kim của Santos và Pelé. Họ liên tục thống trị các giải đấu quốc nội: vô địch Campeonato Paulista các năm 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969; vô địch Taça Brasil (tiền thân của giải vô địch quốc gia Brazil) 5 lần liên tiếp từ 1961 đến 1965. Pelé luôn là đầu tàu, là nguồn cảm hứng và là cỗ máy ghi bàn không thể ngăn cản của đội bóng.

Chinh Phục Nam Mỹ và Thế Giới Cùng Santos

Việc vô địch Taça Brasil 1961 mở đường cho Santos tham dự Copa Libertadores – giải đấu danh giá nhất cấp câu lạc bộ ở Nam Mỹ. Và Santos, với Pelé làm hạt nhân, đã không làm người hâm mộ thất vọng.

Năm 1962, Santos có một chiến dịch Copa Libertadores lịch sử. Họ vượt qua vòng bảng, đánh bại Universidad Católica (Chile) ở bán kết và đối đầu với nhà đương kim vô địch Peñarol (Uruguay) trong trận chung kết. Sau hai lượt trận bất phân thắng bại, hai đội phải đá trận playoff. Chính Pelé đã tỏa sáng rực rỡ với cú đúp, giúp Santos giành chiến thắng và mang về chiếc cúp Libertadores đầu tiên cho một câu lạc bộ Brazil. Thủ môn Costa Pereira của Benfica, đội đã thua Santos ở Cúp Liên lục địa sau đó, phải thốt lên: “Tôi đến với hy vọng ngăn chặn một cầu thủ vĩ đại, nhưng tôi rời đi với niềm tin rằng mình vừa bị đánh bại bởi một người không cùng hành tinh với chúng ta.”

Năm 1963, Santos bảo vệ thành công ngôi vương Nam Mỹ. Pelé tiếp tục là nhân vật chính. Ông ghi bàn thắng quyết định ở phút cuối trong trận bán kết lượt đi gặp Botafogo (đội có Garrincha và Jairzinho), và lập hat-trick ở trận lượt về ngay trên sân Maracanã huyền thoại. Trong trận chung kết gặp Boca Juniors (Argentina), Pelé ghi bàn trong cả hai lượt trận, giúp Santos thắng 3-2 trên sân nhà và 2-1 ngay tại “chảo lửa” La Bombonera – một kỳ tích hiếm có. Santos trở thành đội bóng Brazil đầu tiên và duy nhất cho đến nay nâng cúp Libertadores trên đất Argentina.

Không chỉ dừng lại ở Nam Mỹ, Santos của Pelé còn vươn tầm thế giới với hai chức vô địch Cúp Liên lục địa (Intercontinental Cup) liên tiếp. Năm 1962, họ đánh bại nhà vô địch châu Âu Benfica. Trong trận lượt về tại Lisbon, Pelé đã có một trong những màn trình diễn cá nhân hay nhất sự nghiệp, lập hat-trick trong chiến thắng 5-2. Năm 1963, đối thủ là AC Milan hùng mạnh của Ý. Santos tiếp tục giành chiến thắng sau 3 lượt trận căng thẳng. Pelé và Santos đã đưa bóng đá Brazil lên đỉnh thế giới ở cấp độ câu lạc bộ.

“O Milésimo” – Bàn Thắng Thứ 1000 và Dấu Ấn Lịch Sử

Trong suốt sự nghiệp lẫy lừng của mình, Pelé đã ghi vô số bàn thắng đẹp mắt và quan trọng. Nhưng có một bàn thắng mang ý nghĩa biểu tượng đặc biệt, được cả đất nước Brazil nín thở chờ đợi: bàn thắng thứ 1000.

Ngày 19 tháng 11 năm 1969, trong trận đấu giữa Santos và Vasco da Gama tại sân vận động Maracanã huyền thoại, thời khắc lịch sử đã đến. Santos được hưởng một quả phạt đền. Áp lực đè nặng lên đôi vai Pelé, nhưng ông đã không làm hàng vạn khán giả và hàng triệu người hâm mộ quê nhà thất vọng. Cú sút phạt đền thành công tung lưới thủ môn Andrada của Vasco da Gama đã đánh dấu cột mốc 1000 bàn thắng trong sự nghiệp của Pelé (tính cả các trận đấu chính thức và giao hữu).

Khoảnh khắc ấy trở thành một sự kiện quốc gia. Trận đấu bị gián đoạn trong sự phấn khích tột độ. Các phóng viên, người hâm mộ tràn xuống sân để chúc mừng và phỏng vấn “Nhà vua”. Pelé, trong niềm xúc động, đã dành tặng bàn thắng lịch sử này cho trẻ em nghèo và kêu gọi sự quan tâm đến giáo dục và những người có hoàn cảnh khó khăn ở Brazil. “O Milésimo” (Bàn thắng thứ 1000) không chỉ là một kỷ lục cá nhân mà còn là một biểu tượng của hy vọng và niềm tự hào dân tộc.

Pelé tiếp tục gắn bó với Santos đến năm 1974, kết thúc 19 mùa giải huy hoàng với 643 bàn thắng sau 659 trận đấu chính thức cho câu lạc bộ – một kỷ lục khó có thể bị phá vỡ. Ông không chỉ mang về vô số danh hiệu mà còn định hình nên lối chơi “Jogo Bonito” (Bóng đá đẹp) và đưa tên tuổi Santos FC vang danh toàn cầu.

New York Cosmos – Sứ Mệnh Lan Tỏa “Bóng Đá Đẹp” Tại Mỹ (1975–1977)

Sau gần hai thập kỷ cống hiến và đạt đến đỉnh cao vinh quang cùng Santos và đội tuyển Brazil, Pelé tuyên bố giải nghệ vào năm 1974. Tuy nhiên, tình yêu với trái bóng và một lời đề nghị hấp dẫn từ bên kia bán cầu đã khiến “Vua bóng đá” một lần nữa xỏ giày ra sân, bắt đầu một chương mới đầy thú vị tại New York Cosmos.

Lý Do Đến Mỹ và Cơn Sốt Bóng Đá Tại NASL

Quyết định gia nhập New York Cosmos thuộc Giải bóng đá Bắc Mỹ (NASL) vào năm 1975 của Pelé gây bất ngờ cho nhiều người. Bóng đá (soccer) khi đó vẫn là môn thể thao tương đối non trẻ và chưa thực sự phổ biến tại Hoa Kỳ, vốn bị thống trị bởi bóng bầu dục, bóng chày và bóng rổ. Tuy nhiên, chính sự hiện diện của Pelé đã tạo nên một cú hích lịch sử, làm thay đổi hoàn toàn cục diện.

Clive Toye, Tổng giám đốc của Cosmos khi đó, đã theo đuổi Pelé trong nhiều năm với một tầm nhìn táo bạo: đưa ngôi sao lớn nhất thế giới đến Mỹ để khơi dậy niềm đam mê bóng đá tại đây. Ông tin rằng chỉ có Pelé mới đủ sức hấp dẫn để thu hút sự chú ý của công chúng và truyền thông Mỹ. Cuối cùng, với một bản hợp đồng kỷ lục vào thời điểm đó và lời thuyết phục về sứ mệnh phát triển bóng đá, Pelé đã đồng ý.

Sự xuất hiện của Pelé ngay lập tức tạo ra một “cơn sốt Pelé” trên khắp nước Mỹ. Khán giả đổ xô đến sân vận động để được tận mắt chứng kiến huyền thoại sống bằng xương bằng thịt thi đấu. Các trận đấu của New York Cosmos luôn thu hút lượng khán giả đông kỷ lục. Sự quan tâm của giới truyền thông cũng tăng vọt. Pelé không chỉ là một cầu thủ, ông còn là một đại sứ, một người tiên phong mang “Bóng đá đẹp” đến với xứ cờ hoa. Dù đã qua thời kỳ đỉnh cao phong độ, kỹ năng, nhãn quan và đẳng cấp của ông vẫn là điều khác biệt. Ông đã truyền cảm hứng cho cả một thế hệ cầu thủ và người hâm mộ Mỹ. Như một nhà báo thể thao Mỹ từng nhận xét: “Trước Pelé, bóng đá ở Mỹ chỉ là trò chơi của những người nhập cư. Sau Pelé, nó trở thành một phần của văn hóa thể thao Mỹ.”

Những Dấu Ấn Cuối Cùng và Trận Đấu Giã Từ Sự Nghiệp

Trong ba mùa giải khoác áo New York Cosmos (1975-1977), Pelé không chỉ thu hút khán giả mà còn giúp đội bóng gặt hái thành công trên sân cỏ. Ông sát cánh cùng nhiều ngôi sao quốc tế khác như Franz Beckenbauer (Đức), Giorgio Chinaglia (Ý), Carlos Alberto Torres (Brazil), tạo nên một “dải ngân hà” thực sự tại NASL.

Đỉnh cao là vào năm 1977, mùa giải cuối cùng trong sự nghiệp của ông. Pelé đã dẫn dắt New York Cosmos đến chức vô địch NASL (Soccer Bowl ’77), một cái kết đẹp cho hành trình tại Mỹ. Ông ghi 37 bàn thắng sau 64 trận đấu tại giải VĐQG cho Cosmos, một thành tích đáng nể ở giai đoạn cuối sự nghiệp.

Ngày 1 tháng 10 năm 1977, lịch sử bóng đá thế giới ghi dấu một sự kiện đặc biệt: trận đấu giã từ sự nghiệp của Pelé. Trận đấu diễn ra giữa hai câu lạc bộ mà ông yêu quý nhất: New York Cosmos và Santos FC, tại sân vận động Giants ở New Jersey, trước sự chứng kiến của hơn 75.000 khán giả và hàng triệu người xem qua truyền hình. Rất nhiều nhân vật nổi tiếng đã đến dự, bao gồm huyền thoại quyền anh Muhammad Ali, cựu đội trưởng đội tuyển Anh Bobby Moore, cha và vợ của Pelé.

Trận đấu diễn ra trong bầu không khí đầy cảm xúc. Pelé chơi hiệp một cho Cosmos và ghi bàn từ một cú sút phạt đẹp mắt. Sang hiệp hai, ông khoác lên mình chiếc áo trắng của Santos. Khi trận đấu kết thúc (Cosmos thắng 2-1), bầu trời đổ mưa như khóc thương cho ngày chia tay của một huyền thoại. Pelé chạy vòng quanh sân, tay cầm lá cờ Brazil và Mỹ, gửi lời cảm ơn đến người hâm mộ. Ông phát biểu trong nước mắt: “Love! Love! Love!” (Tình yêu! Tình yêu! Tình yêu!), một thông điệp giản dị nhưng đầy ý nghĩa, khép lại một sự nghiệp cầu thủ vĩ đại và vô song. Dù giã từ sân cỏ, sứ mệnh đại sứ bóng đá của Pelé chỉ mới thực sự bắt đầu.

Đỉnh Cao Sự Nghiệp Trong Màu Áo Vàng Xanh – Đội Tuyển Brazil

Nếu như Santos là nơi Pelé xây dựng đế chế ở cấp câu lạc bộ, thì màu áo vàng xanh của đội tuyển quốc gia Brazil chính là sân khấu để ông bước lên đỉnh vinh quang thế giới, trở thành “Vua bóng đá” trong lòng người hâm mộ toàn cầu. Hành trình cùng Seleção là một bản hùng ca với ba chức vô địch World Cup – một kỳ tích vô tiền khoáng hậu.

Ra Mắt Đội Tuyển và Bàn Thắng Lịch Sử

Chỉ một năm sau khi bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp, tài năng kiệt xuất của Pelé đã đưa ông vào hàng ngũ đội tuyển Brazil. Ngày 7 tháng 7 năm 1957, tại thánh địa Maracanã, Pelé có trận ra mắt quốc tế trong cuộc đối đầu kinh điển với đối thủ truyền kiếp Argentina. Dù Brazil thất thủ 1-2, Pelé đã ghi bàn thắng duy nhất cho đội nhà. Khi đó, ông mới 16 tuổi 9 tháng, trở thành cầu thủ trẻ nhất từng ghi bàn cho đội tuyển quốc gia Brazil – một kỷ lục báo hiệu sự khởi đầu của một huyền thoại.

World Cup 1958 – Sự Xuất Hiện Của Một Thiên Tài 17 Tuổi

Pelé đến Thụy Điển tham dự World Cup 1958 với một chấn thương đầu gối chưa hoàn toàn bình phục. Ông phải ngồi ngoài hai trận đầu tiên. Tuy nhiên, các đồng đội đã tin tưởng và yêu cầu ban huấn luyện điền tên ông vào đội hình xuất phát trong trận đấu thứ ba vòng bảng gặp Liên Xô. Pelé không ghi bàn nhưng đã có pha kiến tạo cho Vavá lập công, góp phần vào chiến thắng 2-0. Ông trở thành cầu thủ trẻ nhất từng thi đấu tại một kỳ World Cup vào thời điểm đó.

Kể từ đó, Pelé bùng nổ. Ở trận tứ kết gặp Xứ Wales, ông ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu – bàn thắng đầu tiên của ông tại World Cup. Đến trận bán kết gặp Pháp, đội bóng sở hữu Vua phá lưới Just Fontaine, Pelé đã làm nên lịch sử với một cú hat-trick siêu hạng trong hiệp hai, giúp Brazil hủy diệt đối thủ 5-2. Ông trở thành cầu thủ trẻ nhất lập hat-trick tại World Cup.

Ngày 29 tháng 6 năm 1958, tại Stockholm, Pelé bước vào trận chung kết gặp đội chủ nhà Thụy Điển khi mới 17 tuổi và 249 ngày – cầu thủ trẻ nhất chơi trận chung kết World Cup. Ông tiếp tục tỏa sáng rực rỡ với hai bàn thắng đẳng cấp. Bàn đầu tiên là một pha xử lý thiên tài: đỡ bóng bằng ngực, tâng bóng qua đầu hậu vệ đối phương rồi volley tung lưới. Bàn thắng này sau đó được bình chọn là một trong những pha lập công đẹp nhất lịch sử World Cup. Bàn thứ hai là một cú đánh đầu ấn định chiến thắng 5-2. Brazil lần đầu tiên vô địch thế giới, và thế giới chính thức biết đến thiên tài Pelé. Kết thúc giải đấu, ông ghi 6 bàn sau 4 trận, nhận giải Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất và Quả bóng Bạc (cầu thủ xuất sắc thứ hai sau Didi). Hình ảnh Pelé 17 tuổi khóc nức nở trên vai thủ môn Gilmar sau chiến thắng đã trở thành một trong những khoảnh khắc biểu tượng của World Cup. Cũng tại giải đấu này, Pelé bắt đầu gắn bó với chiếc áo số 10 huyền thoại một cách tình cờ do ban tổ chức phân số áo ngẫu nhiên.

World Cup 1962 – Vinh Quang và Nỗi Buồn Chấn Thương

Bốn năm sau, tại Chile, Pelé bước vào World Cup 1962 với tư cách là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới. Ông khởi đầu giải đấu một cách hoàn hảo. Trong trận mở màn gặp Mexico, Pelé kiến tạo bàn đầu tiên và tự mình ghi bàn thứ hai sau một pha solo qua bốn hậu vệ, ấn định chiến thắng 2-0.

Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang. Trong trận đấu thứ hai gặp Tiệp Khắc, khi đang cố gắng thực hiện một cú sút xa, Pelé dính chấn thương cơ đùi nghiêm trọng. Chấn thương này buộc ông phải ngồi ngoài trong phần còn lại của giải đấu. Đó là một tổn thất cực lớn cho Brazil. May mắn thay, Seleção vẫn còn đó một thiên tài khác – Garrincha. Với đôi chân vòng kiềng ma thuật, Garrincha đã lĩnh xướng hàng công, đưa Brazil vượt qua mọi đối thủ để bảo vệ thành công ngôi vương sau khi đánh bại chính Tiệp Khắc 3-1 trong trận chung kết. Pelé có thêm một chức vô địch World Cup, nhưng đó là một danh hiệu nhuốm màu tiếc nuối vì không thể đóng góp trọn vẹn trên sân cỏ.

World Cup 1966 – Nỗi Thất Vọng và Lối Chơi Thô Bạo

World Cup 1966 diễn ra tại Anh được kỳ vọng là nơi Brazil sẽ giành chức vô địch lần thứ ba liên tiếp. Họ mang đến một đội hình hùng mạnh với sự kết hợp giữa các cựu binh vô địch (Pelé, Garrincha, Gilmar, Djalma Santos) và những ngôi sao mới nổi (Jairzinho, Tostão, Gérson). Pelé vẫn là ngôi sao sáng nhất, là tâm điểm của mọi sự chú ý.

Tuy nhiên, giải đấu này đã biến thành cơn ác mộng đối với cá nhân Pelé và cả đội tuyển Brazil. Ngay trận ra quân gặp Bulgaria, Pelé ghi bàn từ một cú sút phạt đẹp mắt, trở thành cầu thủ đầu tiên ghi bàn ở ba kỳ World Cup liên tiếp. Nhưng cũng trong trận đấu đó, ông trở thành mục tiêu của những pha vào bóng triệt hạ từ các hậu vệ đối phương. Chấn thương khiến ông phải bỏ lỡ trận thứ hai gặp Hungary, trận đấu mà Brazil đã thất bại.

Trong trận đấu quyết định gặp Bồ Đào Nha ở lượt cuối vòng bảng, HLV Vicente Feola buộc phải tung Pelé vào sân dù ông chưa hoàn toàn bình phục. Và bi kịch tiếp tục xảy ra. Hậu vệ Bồ Đào Nha João Morais đã có một pha vào bóng cực kỳ thô bạo, khiến Pelé tái phát chấn thương nặng. Điều đáng nói là trọng tài George McCabe đã không truất quyền thi đấu của Morais. Với luật chưa cho phép thay người vào thời điểm đó, Pelé phải nén đau, tập tễnh trên sân trong phần còn lại của trận đấu như một bóng ma. Brazil thua 1-3 và bị loại ngay từ vòng bảng – một cú sốc lớn. Lối chơi bạo lực nhắm vào các ngôi sao kỹ thuật, đặc biệt là Pelé, đã trở thành vết đen của giải đấu. Quá thất vọng và chán nản, Pelé tuyên bố sẽ không bao giờ tham dự World Cup nữa.

World Cup 1970 – Sự Trở Lại Huy Hoàng và Chức Vô Địch Vĩnh Viễn

May mắn thay, Pelé đã thay đổi quyết định của mình. Sau khi từ chối lời mời ban đầu, ông cuối cùng cũng đồng ý trở lại đội tuyển quốc gia vào năm 1969, góp công lớn với 6 bàn thắng ở vòng loại, đưa Brazil đến Mexico tham dự World Cup 1970. Đây được dự đoán là kỳ World Cup cuối cùng của ông.

Brazil mang đến Mexico một đội hình được xem là một trong những đội tuyển vĩ đại nhất mọi thời đại. Bên cạnh Pelé, hàng công còn có những nghệ sĩ sân cỏ kiệt xuất như Jairzinho, Tostão, Rivelino và nhạc trưởng Gérson. Dưới sự dẫn dắt của HLV Mário Zagallo (đồng đội cũ của Pelé ở World Cup 1958 và 1962), Brazil trình diễn một thứ bóng đá tấn công tổng lực đẹp mắt và hiệu quả chưa từng thấy.

Pelé, lúc này đã trưởng thành và dày dạn kinh nghiệm hơn, không chỉ là một tay săn bàn mà còn đóng vai trò kiến thiết lối chơi, một “số 10” thực thụ. Ông tỏa sáng trong mọi trận đấu:

• Gặp Tiệp Khắc: Ghi một bàn thắng đẳng cấp sau pha khống chế bóng bằng ngực tinh tế từ đường chuyền dài của Gérson. Suýt ghi siêu phẩm từ giữa sân. Brazil thắng 4-1.
• Gặp Anh (đương kim vô địch): Có pha đánh đầu hiểm hóc nhưng bị thủ môn Gordon Banks cản phá xuất thần (pha cứu thua thế kỷ). Sau đó, kiến tạo cho Jairzinho ghi bàn duy nhất của trận đấu. Brazil thắng 1-0.
• Gặp Romania: Lập cú đúp trong chiến thắng 3-2.
• Tứ kết gặp Peru: Kiến tạo cho Tostão ghi bàn thứ ba trong chiến thắng 4-2.
• Bán kết gặp Uruguay: Dù không ghi bàn, Pelé đã kiến tạo cho Rivelino ấn định tỷ số 3-1 và thực hiện pha đi bóng qua thủ môn Mazurkiewicz mà không chạm bóng – một khoảnh khắc thiên tài, dù cú sút cuối cùng đi chệch cột dọc trong gang tấc.

Trận chung kết tại sân Azteca huyền thoại ở Thành phố Mexico là cuộc đối đầu giữa Brazil và Ý. Pelé một lần nữa là người mở màn bữa tiệc bóng đá bằng một cú đánh đầu lái bóng tuyệt đẹp, mở tỷ số trận đấu. Đây cũng là bàn thắng thứ 100 của Brazil tại các kỳ World Cup. Sau đó, ông kiến tạo cho Jairzinho nâng tỷ số lên 3-1 và có đường chuyền “không cần nhìn” hoàn hảo cho đội trưởng Carlos Alberto băng lên tung cú sút sấm sét, ấn định chiến thắng 4-1. Bàn thắng của Carlos Alberto được coi là một trong những pha phối hợp đồng đội kinh điển nhất lịch sử, thể hiện trọn vẹn tinh hoa của lối chơi “Jogo Bonito”.

Brazil lần thứ ba vô địch thế giới, chính thức đoạt vĩnh viễn Cúp vàng Jules Rimet. Pelé trở thành cầu thủ duy nhất trong lịch sử 3 lần vô địch World Cup. Ông được trao giải Quả bóng Vàng cho cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu. Hậu vệ Tarcisio Burgnich, người được giao nhiệm vụ kèm Pelé trong trận chung kết, phải thừa nhận: “Trước trận đấu, tôi tự nhủ rằng anh ấy cũng chỉ là người bằng xương bằng thịt như bao người khác. Nhưng tôi đã sai.” World Cup 1970 là màn trình diễn đỉnh cao, một cái kết viên mãn cho sự nghiệp quốc tế huy hoàng của “Vua bóng đá”.

Giã Từ Đội Tuyển và Di Sản Bàn Thắng

Trận đấu quốc tế cuối cùng của Pelé diễn ra vào ngày 18 tháng 7 năm 1971, trong trận giao hữu với Nam Tư tại Rio de Janeiro. Ông rời sân trong sự tung hô của khán giả, khép lại 14 năm cống hiến cho màu áo vàng xanh.

Trong màu áo đội tuyển Brazil, Pelé thi đấu 92 trận và ghi 77 bàn thắng (theo thống kê của FIFA). Ông vẫn là chân sút vĩ đại nhất mọi thời đại của Seleção (tính đến thời điểm hiện tại, kỷ lục này đang được chia sẻ cùng Neymar). Kỷ lục của Brazil khi có Pelé trên sân là 67 trận thắng, 14 trận hòa và chỉ 11 trận thua. Đặc biệt, Brazil chưa bao giờ thua trận khi có cả Pelé và Garrincha cùng thi đấu – một minh chứng cho sức mạnh hủy diệt khi hai thiên tài sát cánh bên nhau.

Ba chức vô địch World Cup và vô số màn trình diễn siêu hạng đã khắc tên Pelé vào lịch sử bóng đá thế giới như một huyền thoại bất tử của đội tuyển Brazil.

Phong Cách Chơi Bóng Độc Đáo – Nghệ Thuật Của “Vua Bóng Đá”

Điều gì đã tạo nên sự vĩ đại của Pelé? Không chỉ là những bàn thắng hay danh hiệu, mà chính là phong cách chơi bóng độc đáo, toàn diện và đầy mê hoặc của ông. Pelé là hiện thân của “Jogo Bonito” – Bóng đá đẹp, một sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ thuật siêu hạng, tư duy chiến thuật sắc bén và thể chất phi thường.

“The Beautiful Game” – Triết Lý Bóng Đá Của Pelé

Pelé thường được ghi nhận là người đã góp phần phổ biến cụm từ “The Beautiful Game” (Trò chơi Đẹp/Bóng đá đẹp) để mô tả bóng đá. Triết lý của ông không chỉ là chiến thắng, mà còn là cách chiến thắng – chiến thắng bằng lối chơi cống hiến, kỹ thuật, sáng tạo và mang lại niềm vui cho khán giả. Bóng đá trong mắt Pelé là một nghệ thuật, nơi các cầu thủ là những nghệ sĩ trình diễn trên sân cỏ. Chính phong cách chơi bóng của ông đã minh họa rõ nét nhất cho triết lý này.

Kỹ Năng Toàn Diện – Từ Sát Thủ Vòng Cấm Đến Nhạc Trưởng Lối Chơi

Sự toàn diện là điểm nổi bật nhất trong lối chơi của Pelé. Ông có thể làm mọi thứ trên sân bóng đá.

• Khả năng săn bàn siêu hạng: Pelé là một cỗ máy ghi bàn bẩm sinh. Ông sở hữu những cú sút cực mạnh và chính xác bằng cả hai chân. Khả năng chọn vị trí và dự đoán tình huống trong vòng cấm của ông là thiên tài, giúp ông luôn có mặt đúng lúc đúng chỗ để kết thúc cơ hội.
• Nhãn quan chiến thuật và khả năng kiến tạo: Pelé không chỉ biết ghi bàn. Ông còn là một nhà kiến thiết lối chơi xuất sắc với tầm nhìn bao quát, khả năng đọc trận đấu và tung ra những đường chuyền quyết định, xé toang hàng phòng ngự đối phương. Khả năng phối hợp, liên kết với đồng đội và tạo cơ hội cho họ ghi bàn cũng là điểm mạnh của ông. Như Tostão, đồng đội trên hàng công tại World Cup 1970, nhận xét: “Pelé là người tuyệt vời nhất – anh ấy thật hoàn hảo.”
• Sự đa năng trong vị trí thi đấu: Trong giai đoạn đầu sự nghiệp, Pelé thường chơi như một tiền đạo cắm hoặc tiền đạo lùi (inside forward/second striker), hoạt động chủ yếu trong và xung quanh vòng cấm. Nhưng kỹ năng toàn diện cho phép ông có thể chơi rộng hơn hoặc lùi sâu hơn. Đặc biệt ở giai đoạn sau của sự nghiệp, nhất là tại World Cup 1970, Pelé thường đóng vai trò của một tiền vệ tấn công, một “số 10” cổ điển, làm cầu nối giữa hàng tiền vệ và tiền đạo, dẫn dắt và tổ chức lối chơi. Sự linh hoạt này khiến ông trở nên cực kỳ khó lường đối với đối thủ.

Tốc Độ, Kỹ Thuật và Sức Mạnh Phi Thường

Pelé sở hữu một bộ kỹ năng cá nhân gần như hoàn hảo:

• Kỹ thuật cá nhân điêu luyện: Khả năng kiểm soát bóng, rê dắt của Pelé là thượng thừa. Ông có thể đi bóng qua nhiều hậu vệ đối phương một cách dễ dàng nhờ sự khéo léo, tốc độ, khả năng giữ thăng bằng tuyệt vời và những pha xử lý đầy ngẫu hứng. Ông thường sử dụng những động tác đổi hướng đột ngột, những pha lừa bóng tinh tế như drible da vaca (lừa bóng qua hậu vệ rồi chạy vòng ra sau lấy bóng) để vượt qua đối thủ.
• Tốc độ và sức mạnh: Dù không sở hữu thể hình quá lý tưởng (cao 1m73), Pelé lại cực kỳ nhanh nhẹn và mạnh mẽ. Ông có tốc độ bứt phá đáng kinh ngạc và đủ sức mạnh để tranh chấp tay đôi với những hậu vệ cao to hơn. Sức bền và khả năng hoạt động không biết mệt mỏi cũng là một yếu tố quan trọng.
• Khả năng không chiến: Chiều cao không phải lợi thế, nhưng Pelé lại rất giỏi trong các pha không chiến nhờ khả năng chọn điểm rơi, sức bật phi thường và kỹ năng đánh đầu chính xác. Ông đã ghi rất nhiều bàn thắng quan trọng bằng đầu.
• Kỹ năng đặc biệt: Paradinha (dừng lại đột ngột trước khi sút phạt đền để đánh lừa thủ môn) là một trong những kỹ năng đặc trưng của ông, dù sau này bị FIFA cấm. Ông cũng là một chuyên gia sút phạt hàng rào, dù thú vị là ông lại không thích thực hiện penalty vì cho rằng đó là “cách ghi bàn hèn nhát”.

Tinh Thần Thể Thao và Tầm Ảnh Hưởng Trên Sân Cỏ

Ngoài tài năng chơi bóng, Pelé còn được ngưỡng mộ bởi tinh thần thể thao cao thượng và tầm ảnh hưởng lớn trên sân cỏ.

• Fair play: Ông hiếm khi có những hành vi phi thể thao hay trả đũa đối phương, ngay cả khi bị phạm lỗi thô bạo.
• Khả năng lãnh đạo và truyền cảm hứng: Pelé là thủ lĩnh tinh thần của các đội bóng ông khoác áo. Sự lạc quan, nụ cười rạng rỡ và phong thái tự tin của ông luôn lan tỏa năng lượng tích cực đến đồng đội.
• Biểu tượng của sự tôn trọng: Hình ảnh Pelé ôm và đổi áo với đội trưởng đội tuyển Anh Bobby Moore sau trận đấu căng thẳng tại World Cup 1970 được xem là một biểu tượng của tinh thần thể thao và sự tôn trọng lẫn nhau giữa các đối thủ vĩ đại. Tờ New York Times viết: “Hình ảnh đó thể hiện sự tôn trọng mà hai cầu thủ vĩ đại dành cho nhau… Không có sự hả hê từ Pelé. Không có sự tuyệt vọng từ Bobby Moore.”
• Cầu thủ của những trận đấu lớn: Pelé nổi tiếng với khả năng tỏa sáng trong những thời khắc quan trọng nhất, ghi những bàn thắng quyết định mang về chiến thắng cho đội nhà.

Phong cách chơi bóng của Pelé là sự tổng hòa của tài năng thiên bẩm, sự khổ luyện không ngừng và một trí tuệ bóng đá siêu việt. Ông đã định nghĩa lại vai trò của một cầu thủ tấn công và nâng tầm bóng đá thành một môn nghệ thuật thực sự.

Di Sản Vượt Thời Gian và Tầm Ảnh Hưởng Toàn Cầu

Pelé không chỉ là một cầu thủ bóng đá vĩ đại, ông là một biểu tượng văn hóa toàn cầu, một huyền thoại có tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài khuôn khổ sân cỏ. Di sản ông để lại là vô giá và sẽ mãi mãi trường tồn cùng lịch sử môn thể thao vua.

Biểu Tượng Bất Tử Của Bóng Đá Thế Giới

Pelé luôn được xếp vào danh sách những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại, và thường xuyên đứng ở vị trí số một. Ông là chuẩn mực để người ta so sánh với các thế hệ cầu thủ sau này.

• Sự ngưỡng mộ từ các huyền thoại: Rất nhiều huyền thoại bóng đá khác đã bày tỏ sự kính phục đối với tài năng của Pelé. Johan Cruyff (Hà Lan) nói: “Pelé là cầu thủ duy nhất vượt qua mọi giới hạn của logic.” Ferenc Puskás (Hungary) tuyên bố: “Cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử là Di Stéfano. Tôi từ chối phân loại Pelé là một cầu thủ. Anh ấy ở trên tất cả.” Bobby Moore (Anh) nhận xét: “Pelé là cầu thủ hoàn thiện nhất tôi từng thấy… Anh ấy là người vĩ đại nhất.” Sir Bobby Charlton (Anh) chia sẻ: “Đôi khi tôi cảm thấy bóng đá được phát minh ra là dành cho cầu thủ ma thuật này.”
• Sự tôn sùng trên toàn thế giới: Đồng đội Clodoaldo kể lại: “Ở một số nước họ muốn chạm vào Pelé, ở một số nước họ muốn hôn Pelé. Ở những nước khác, họ thậm chí còn hôn lên mặt đất nơi Pelé đã đi qua.” Điều đó cho thấy sự tôn sùng gần như tuyệt đối mà thế giới dành cho ông.
• Ảnh hưởng vượt ra ngoài bóng đá: Tầm ảnh hưởng của Pelé còn lan tỏa sang các lĩnh vực khác. Nghệ sĩ pop art Andy Warhol từng nói: “Pelé là một trong số ít người đi ngược lại lý thuyết của tôi: thay vì 15 phút nổi tiếng, anh ấy sẽ có 15 thế kỷ.” Tổng thống Mỹ Ronald Reagan khi gặp Pelé tại Nhà Trắng đã nói: “Tên tôi là Ronald Reagan, Tổng thống Hoa Kỳ. Nhưng ông không cần giới thiệu bản thân, vì mọi người đều biết Pelé là ai.”

Đại Sứ Bóng Đá và Hoạt Động Xã Hội

Sau khi giải nghệ, Pelé không rời xa bóng đá. Ông trở thành đại sứ toàn cầu cho môn thể thao này, đi khắp thế giới để quảng bá, truyền cảm hứng và tham gia các hoạt động từ thiện.

• Đại sứ thiện chí UNESCO: Năm 1994, ông được bổ nhiệm làm Đại sứ thiện chí của UNESCO, tập trung vào các vấn đề giáo dục, môi trường và chống đói nghèo.
• Bộ trưởng Thể thao Brazil: Năm 1995, Tổng thống Brazil Fernando Henrique Cardoso bổ nhiệm Pelé làm Bộ trưởng Đặc biệt về Thể thao. Trong nhiệm kỳ của mình, ông đã đề xuất và thúc đẩy “Luật Pelé”, nhằm mục đích hiện đại hóa và giảm tham nhũng trong nền bóng đá Brazil. Dù luật này gây tranh cãi và bản thân ông cũng vướng vào một số cáo buộc (dù không được chứng minh), nỗ lực cải cách của ông vẫn được ghi nhận.
• Hoạt động từ thiện: Pelé tích cực tham gia nhiều chiến dịch và sự kiện từ thiện, đặc biệt là những hoạt động hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, đúng như lời ông đã hứa khi ghi bàn thắng thứ 1000.
• Biểu tượng của các sự kiện lớn: Ông thường xuyên xuất hiện và đóng vai trò quan trọng trong các sự kiện bóng đá lớn như lễ bốc thăm hay khai mạc World Cup, khẳng định vị thế biểu tượng của mình.

Pelé Trong Văn Hóa Đại Chúng

Cuộc đời và sự nghiệp phi thường của Pelé đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các tác phẩm văn hóa, nghệ thuật.

• Sách và phim ảnh: Ông đã xuất bản nhiều cuốn tự truyện, trở thành chủ đề của vô số bộ phim tài liệu ghi lại hành trình và di sản của mình. Bộ phim tiểu sử “Pelé: Birth of a Legend” (2016) kể về những năm tháng đầu đời và con đường đến với World Cup 1958 của ông.
• Diễn xuất: Pelé cũng tham gia diễn xuất trong một số bộ phim. Vai diễn đáng nhớ nhất là trong “Escape to Victory” (1981), bộ phim lấy bối cảnh Thế chiến II, nơi ông đóng cùng các ngôi sao bóng đá khác và diễn viên Sylvester Stallone, Michael Caine. Ông cũng từng đóng vai chính trong một telenovela (phim truyền hình dài tập) của Brazil vào năm 1969.
• Âm nhạc: Pelé còn có khả năng sáng tác nhạc và đã phát hành một số bản thu âm, bao gồm cả nhạc nền cho bộ phim tài liệu “Pelé” năm 1977.

Di sản của Pelé không chỉ nằm ở những con số thống kê hay danh hiệu. Ông là người đã thay đổi cách nhìn của thế giới về bóng đá, biến nó thành một ngôn ngữ toàn cầu, một nguồn cảm hứng về sự vươn lên từ khó khăn, về tài năng, sự cống hiến và tinh thần thể thao cao thượng. “Vua bóng đá” có thể đã rời xa thế giới, nhưng di sản và tầm ảnh hưởng của ông sẽ sống mãi.

Cuộc Sống Cá Nhân Đằng Sau Ánh Hào Quang

Bên cạnh sự nghiệp bóng đá lẫy lừng và hình ảnh một biểu tượng toàn cầu, Pelé cũng có một cuộc sống cá nhân với những thăng trầm, niềm vui và cả những tranh cãi như bao người khác. Đời tư của ông luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt từ công chúng và giới truyền thông.

Gia Đình và Những Mối Quan Hệ

Pelé trải qua ba cuộc hôn nhân chính thức và có nhiều mối quan hệ tình cảm khác, dẫn đến việc ông có tổng cộng 7 người con được công nhận.

• Người vợ đầu tiên – Rosemeri dos Reis Cholbi: Pelé kết hôn với Rosemeri vào tháng 2 năm 1966. Họ có với nhau ba người con: hai con gái Kelly Cristina (sinh 1967), Jennifer (sinh 1978) và một con trai Edson (“Edinho”, sinh 1970). Edinho sau này cũng theo nghiệp bóng đá, chơi ở vị trí thủ môn cho Santos nhưng không đạt được thành công như cha và vướng vào vòng lao lý. Cuộc hôn nhân của Pelé và Rosemeri kết thúc vào năm 1982.
• Mối tình với Xuxa: Từ năm 1981 đến 1986, Pelé có mối quan hệ tình cảm gây chú ý với Xuxa Meneghel, người sau này trở thành một ngôi sao truyền hình và ca nhạc cực kỳ nổi tiếng ở Brazil và Mỹ Latinh. Điều đáng nói là Xuxa chỉ mới 17 tuổi khi họ bắt đầu hẹn hò, trong khi Pelé đã ngoài 40. Mối quan hệ này được cho là đã giúp thúc đẩy sự nghiệp của Xuxa.
• Người vợ thứ hai – Assíria Lemos Seixas: Tháng 4 năm 1994, Pelé kết hôn lần thứ hai với Assíria, một nhà tâm lý học và ca sĩ nhạc phúc âm. Họ có một cặp song sinh, Joshua và Celeste (sinh năm 1996), nhờ phương pháp thụ tinh nhân tạo. Cuộc hôn nhân này kéo dài đến năm 2008 thì tan vỡ.
• Người vợ thứ ba – Marcia Aoki: Năm 2016, ở tuổi 75, Pelé kết hôn lần thứ ba với Marcia Aoki, một nữ doanh nhân người Brazil gốc Nhật Bản kém ông hơn 30 tuổi. Họ đã hẹn hò từ năm 2010 sau khi gặp lại nhau (lần đầu họ gặp là vào những năm 1980). Marcia là người đã ở bên cạnh Pelé trong những năm tháng cuối đời.

Ngoài những người con trong các cuộc hôn nhân chính thức, Pelé còn có những người con ngoài giá thú. Vụ việc gây tranh cãi nhất liên quan đến Sandra Machado, sinh năm 1964 từ mối tình của Pelé với người giúp việc Anizia Machado. Sandra đã phải đấu tranh pháp lý trong nhiều năm để được cha thừa nhận. Dù tòa án dựa trên xét nghiệm DNA đã công nhận cô là con gái của Pelé vào năm 1993, ông vẫn không chấp nhận cô cho đến khi Sandra qua đời vì ung thư vào năm 2006. Pelé cũng có một người con gái khác là Flávia Kurtz (sinh năm 1968) từ mối quan hệ với nhà báo Lenita Kurtz, và ông đã công nhận Flávia là con gái mình. Những vấn đề phức tạp trong đời tư cho thấy một khía cạnh khác, đời thường và không hoàn hảo của huyền thoại bóng đá.

Những Năm Tháng Cuối Đời và Cuộc Chiến Với Bệnh Tật

Những năm cuối đời, sức khỏe của Pelé suy giảm đáng kể. Ông phải đối mặt với hàng loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

• Các vấn đề trước đó: Ngay từ năm 1977, có thông tin ông đã phải cắt bỏ một quả thận. Ông cũng gặp các vấn đề về hông, phải trải qua phẫu thuật thay khớp hông và gặp khó khăn trong việc đi lại, thường xuyên phải sử dụng xe lăn hoặc khung tập đi trong những năm cuối.
• Chẩn đoán ung thư: Tháng 9 năm 2021, Pelé trải qua phẫu thuật cắt bỏ một khối u ở đại tràng bên phải. Đây là khởi đầu cho cuộc chiến dai dẳng với căn bệnh ung thư. Ông phải thường xuyên nhập viện để hóa trị.
• Sức khỏe suy yếu: Từ cuối năm 2022, tình hình sức khỏe của Pelé trở nên xấu đi nhanh chóng. Ông nhập viện tại Bệnh viện Albert Einstein ở São Paulo với tình trạng sưng toàn thân, suy tim và các biến chứng do ung thư. Các báo cáo cho biết liệu pháp hóa trị không còn hiệu quả. Khối u đã di căn và ảnh hưởng đến chức năng thận và tim. Ông được chuyển sang chế độ chăm sóc giảm nhẹ.

Sự Tiếc Thương Toàn Cầu

Vào ngày 29 tháng 12 năm 2022, trái tim của “Vua bóng đá” đã ngừng đập tại Bệnh viện Albert Einstein, hưởng thọ 82 tuổi. Nguyên nhân qua đời được xác nhận là suy đa tạng do biến chứng của bệnh ung thư đại trực tràng.

Sự ra đi của Pelé để lại niềm tiếc thương vô hạn cho người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới. Chính phủ Brazil đã tuyên bố quốc tang 3 ngày. Hàng loạt các ngôi sao bóng đá hàng đầu như Lionel Messi, Cristiano Ronaldo, Neymar, Kylian Mbappé,… cùng các câu lạc bộ, liên đoàn bóng đá và các nhà lãnh đạo thế giới đã gửi lời chia buồn và bày tỏ lòng kính trọng đối với huyền thoại vĩ đại. Tang lễ của ông được tổ chức trang trọng tại sân vận động Vila Belmiro của Santos FC, nơi hàng chục ngàn người hâm mộ đã đến tiễn biệt ông lần cuối. Pelé được an táng tại Memorial Necrópole Ecumênica, một nghĩa trang thẳng đứng ở Santos, nhìn ra sân vận động Vila Belmiro.

Thống Kê Sự Nghiệp và Danh Hiệu Vô Song

Sự vĩ đại của Pelé không chỉ được thể hiện qua những màn trình diễn trên sân cỏ mà còn được minh chứng bằng những con số thống kê đáng kinh ngạc và một bộ sưu tập danh hiệu đồ sộ mà hiếm có cầu thủ nào sánh kịp.

Thành Tích Ghi Bàn Khủng

Pelé là một trong những tay săn bàn vĩ đại nhất lịch sử bóng đá.

• Kỷ lục tại Santos: Ông ghi 643 bàn thắng sau 659 trận đấu chính thức cho Santos FC, là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử câu lạc bộ.
• Kỷ lục tại Đội tuyển Brazil: Với 77 bàn thắng sau 92 trận (theo FIFA), ông là chân sút vĩ đại nhất mọi thời đại của đội tuyển quốc gia Brazil (đồng hạng với Neymar).
• Tổng số bàn thắng trong sự nghiệp: Con số chính xác về tổng số bàn thắng của Pelé (bao gồm cả các trận giao hữu, du đấu, quân đội,…) là chủ đề gây tranh cãi. Sách Kỷ lục Guinness Thế giới ghi nhận con số 1279 bàn sau 1363 trận. Dù một số bàn thắng trong các trận không chính thức bị nghi ngờ, không ai có thể phủ nhận khả năng săn bàn phi thường và hiệu suất ghi bàn đáng kinh ngạc của ông trong suốt sự nghiệp. Pelé từng ghi 92 hat-trick, ghi 4 bàn trong 31 trận, 5 bàn trong 6 trận và thậm chí ghi 8 bàn trong một trận đấu cho Santos vào năm 1964.

Bộ Sưu Tập Danh Hiệu Đồ Sộ

Pelé đã giành được hầu hết mọi danh hiệu cao quý ở cấp độ câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia.

Với Santos FC:

• Copa Libertadores (Cúp C1 Nam Mỹ): 2 lần (1962, 1963)
• Intercontinental Cup (Cúp Liên lục địa): 2 lần (1962, 1963)
• Intercontinental Supercup: 1 lần (1968)
• Taça Brasil (Giải VĐQG Brazil cũ): 6 lần (1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1968)
• Torneio Rio-São Paulo: 4 lần (1959, 1963, 1964, 1966)
• Campeonato Paulista (Giải VĐ bang São Paulo): 10 lần (1958, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1973)

Với New York Cosmos:

• North American Soccer League (NASL), Soccer Bowl: 1 lần (1977)
• NASL Atlantic Conference Championship: 1 lần (1977)

Với Đội tuyển Brazil:

• FIFA World Cup: 3 lần (1958, 1962, 1970) – Kỷ lục duy nhất
• Roca Cup (Siêu kinh điển Nam Mỹ với Argentina): 2 lần (1957, 1963)
• Taça do Atlântico: 1 lần (1960)
• Copa América: Á quân (1959 Argentina)

Danh hiệu cá nhân tiêu biểu:

• Cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ 20 của FIFA (bầu chọn bởi chuyên gia và trên tạp chí FIFA)
• Cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ 20 của IFFHS
• Vận động viên của thế kỷ do Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) bầu chọn (1999)
• Quả bóng Vàng FIFA Danh dự (Ballon d’Or Prix d’Honneur): 2013
• FIFA World Cup – Quả bóng Vàng (Cầu thủ xuất sắc nhất): 1970
• FIFA World Cup – Quả bóng Bạc: 1958
• FIFA World Cup – Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất: 1958
• Copa América – Cầu thủ xuất sắc nhất: 1959
• Copa América – Vua phá lưới: 1959 (8 bàn)
• Vua phá lưới Campeonato Paulista: 11 lần
• Vua phá lưới Copa Libertadores: 1965
• Có tên trong Danh sách 100 người ảnh hưởng nhất thế kỷ 20 của Tạp chí TIME
• Có tên trong Đội hình vĩ đại nhất thế kỷ 20 của FIFA
• Hiệp sĩ Danh dự của Đế quốc Anh (KBE)

Những con số và danh hiệu này chỉ là một phần minh chứng cho sự nghiệp vĩ đại và tầm vóc vô song của Pelé trong lịch sử bóng đá thế giới.

Kết luận

Pelé – Edson Arantes do Nascimento – không chỉ là một cái tên, mà là một huyền thoại, một biểu tượng bất tử đã định nghĩa lại môn bóng đá. Từ cậu bé nghèo đánh giày trên đường phố Bauru đến “Vua bóng đá” được cả thế giới ngưỡng mộ, hành trình của ông là một câu chuyện cổ tích về tài năng, nghị lực phi thường và niềm đam mê cháy bỏng. Ba chức vô địch World Cup, hàng ngàn bàn thắng và vô số danh hiệu chỉ là những nét phác thảo cho một sự nghiệp vĩ đại, nơi ông đã mê hoặc hàng triệu con tim bằng lối chơi kỹ thuật, thông minh và đầy tính nghệ thuật – “Jogo Bonito”.

Di sản của Pelé vượt xa những con số thống kê. Ông là người đã mang bóng đá đến với mọi ngõ ngách trên thế giới, biến nó thành ngôn ngữ chung của nhân loại. Ông là nguồn cảm hứng cho biết bao thế hệ cầu thủ, là đại sứ cho tinh thần thể thao cao thượng và là biểu tượng của hy vọng, chứng minh rằng tài năng và ý chí có thể vượt qua mọi rào cản. Dù ông đã rời xa chúng ta, hình ảnh “Vua bóng đá” với nụ cười rạng rỡ và những pha bóng ma thuật sẽ mãi sống trong ký ức của người hâm mộ.

Bạn nghĩ sao về huyền thoại Pelé? Khoảnh khắc nào của ông khiến bạn ấn tượng nhất? Hãy chia sẻ cảm nghĩ và kỷ niệm của bạn về “Vua bóng đá” trong phần bình luận bên dưới. Đừng quên chia sẻ bài viết này đến những người cùng chung niềm đam mê bóng đá và tiếp tục khám phá thêm nhiều câu chuyện hấp dẫn khác về thế giới thể thao trên website SPORTSGOOD của chúng tôi!